روی خوش دولت به تجدیدپذیرها

در راستای رفع چالش‌های ناترازی انرژی و پاسخگویی به نیازهای روزافزون کشور، سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق گام‌های جدی و برنامه‌ریزی‌شده‌ای برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر برداشته و به‌نظر می‌رسد که بالاخره روزهای روشن انرژی‌های پاک فرا رسیده است.
در حال حاضر وضعیت توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران نشان‌دهنده تلاش‌های اخیر برای گسترش این منابع است، اما همچنان ظرفیت این بخش نسبت به پتانسیل‌های موجود در کشور محدود است. طبق آمار، ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر در حال بهره‌برداری ایران تا اوایل سال جاری حدود ۹۰۰ مگاوات بوده است، که شامل نیروگاه‌های خورشیدی (۳۹۰ مگاوات)، بادی (۳۱۰ مگاوات)، و سایر منابع مانند زیست‌توده و برق‌آبی کوچک است. همچنین حدود ۵۱۳ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر در حال احداث است.
دولت برنامه‌ای برای اضافه کردن این انرژی طی چهار سال آینده دارد، با توجه به ناترازی‌های برق و چالش‌های محیط‌زیستی، حرکت به سمت انرژی‌های پاک در اولویت قرار گرفته و برنامه‌هایی مانند جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، افزایش مشارکت بخش خصوصی، و استفاده از تسهیلات صندوق توسعه ملی برای حمایت از پروژه‌های کوچک و خانگی در دست اجرا است.
این تلاش‌ها نشان می‌دهد که ایران به‌طور جدی در حال حرکت به سمت استفاده گسترده‌تر از انرژی‌های تجدیدپذیر است، اما برای تحقق کامل اهداف نیاز به تأمین مالی، همکاری بین‌سازمانی، و تسهیل قوانین و مقررات است.
بر اساس اظهارات محسن طرزطلب، رئیس سازمان ساتبا، این سازمان برنامه‌ریزی کرده است تا طی سال‌های آینده ظرفیت تولید انرژی تجدیدپذیر کشور را به ۳۰ هزار مگاوات برساند. این طرح شامل احداث ۲۵ هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی و ۵۰۰۰ مگاوات نیروگاه بادی می‌شود.
وی تأکید کرده است که با تحقق این برنامه، ناترازی برق کشور در مدت کوتاهی کاهش خواهد یافت. در همین راستا، هیئت دولت و سایر دستگاه‌های اجرایی نیز برای پشتیبانی از این پروژه همکاری خواهند کرد.
رئیس سازمان ساتبا از آغاز برنامه‌های سازمان ساتبا پس از دریافت مجوز از سوی هیئت وزیران و ابلاغ دولت طی چند روز آینده خبر داد و خاطرنشان کرد: انتشار چندین فراخوان جذب سرمایه گذاران در آینده نزدیک، برگزاری مناقصه از محل منابع خط اعتباری چین با تخصیص ۵ میلیارد دلار، برگزاری مناقصه بین المللی، اجرای طرح ساخت ۱۵۰۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر در بخش دولتی و نیز انتشار فراخوان برای سرمایه گذاری بخش نفت و گاز در ساخت نیروگاه های تجدیدپذیر از محل ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید و سوخت صرفه جویی شده از جمله برنامه‌های اصلی سازمان است که به تدریج تحقق می‌یابند.
سازمان ساتبا با تأکید وزیر نیرو، برنامه‌هایی برای ارتقای بهره‌وری انرژی و کاهش مصرف در بخش‌های مختلف از جمله خانگی، مدارس، و کشاورزی در دستور کار دارد.
آغاز ساخت ۱۵۰۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر در بخش دولتی و فراخوان جذب سرمایه‌گذاران خصوصی از جمله اقدامات مهم است.
همچنین مناقصه‌های بین‌المللی و انتشار فراخوان برای مشارکت سرمایه‌گذاران بخش نفت و گاز در ساخت نیروگاه‌های تجدیدپذیر از محل ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید از دیگر اقدامات برنامه‌ریزی شده است.
تأمین تسهیلات برای توسعه نیروگاه‌های کوچک مقیاس در مناطق خانگی، مدارس، و اقشار کم‌برخوردار نیز از جمله محورهای کلیدی برنامه ساتبا است.
تأمین سرمایه برای پروژه‌هایی با این مقیاس نیازمند همکاری گسترده دولت، نهادهای مالی و بخش خصوصی بوده لذا تغییرات توسعه‌گرایانه در ساختار ساتبا برای پیشبرد پروژه‌های بزرگ ضروری است.
به‌طور کلی باید گفت که اجرای این طرح، گامی بزرگ در جهت افزایش سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در سبد انرژی کشور است. علاوه بر رفع چالش‌های زیست‌محیطی و ناترازی انرژی، توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر می‌تواند به افزایش اشتغال، کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و تحقق اهداف برنامه هفتم توسعه کشور کمک شایانی کند.
تسریع در روند اخذ مجوزها و اجرای پروژه‌ها، حمایت بیشتر از سرمایه‌گذاران خصوصی و کاهش موانع قانونی و افزایش آگاهی عمومی در خصوص مزایای انرژی‌های تجدیدپذیر برای جلب مشارکت مردمی می‌تواند برای تسریع این مهم کارساز باشد.