غارها سازه‌های طبیعی، حساس و آسیب‌پذیرند

مسئول کمیته غارنوردی شهرستان یزد از غارنوردی به عنوان یک فعالیت علمی تحقیقاتی یاد کرد و گفت: غازها به‌ عنوان دقیق‌ترین آرشیوهای طبیعی در سیاره زمین از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند و لازم است که بازدیدکنندگان برای حفاظت از آنها، آموزشهای لازم را فرا گیرند.
«غار» در اصطلاح زمین‌شناسی، به حفره‌ها یا فضاهای خالی در سازندهای سخت زمین گفته می‌شود که عمدتاً به‌ دلیل عبور آب‌های زیرزمینی شکل گرفته‌ و به سطح زمین راه یافته‌اند و به همین خاطر هم قابل دسترسی هستند.
البته این فضاهای طبیعی در گذشته به‌ عنوان زیستگاه انسان‌های اولیه، نیایشگاه یا پناهگاهی برای محافظت در برابر خطرات محیطی مورد استفاده قرار می‌گرفتند ولی در واقع مناطق کارستی و غارها از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند زیرا به‌ عنوان دقیق‌ترین آرشیوهای طبیعی در سیاره زمین عمل می‌کنند.
تزئینات غاری که در طول هزاران و حتی میلیون‌ها سالها شکل می‌گیرند و شامل اشکالی همچون استالاکتیت‌ها و استالاگمیت‌ها می‌شود، اطلاعات بسیار ارزشمندی از تغییرات آب و هوایی، زیست‌محیطی، زمین‌لرزه‌ها و فعالیت‌های تکتونیکی در خود ذخیره می‌کنند و حفاظت از آنها بسیار حائز اهمیت است.
خوشبختانه امروزه بسیاری از طبیعت‌گردان به بازدید از غارها علاقمند و راغب هستند ولی گاهاً بی توجهی به حفاظت از غارها که عمدتاً ناشی از نااگاهی آنهاست، این سازه‌های طبیعی را با آسیب‌های غیرقابل جبرانی مواجه کرده است.
«فاطمه بکا» یک غارنورد یزدی که مسئولیت کمیته غارنوردی شهرستان یزد را بر عهده دارد، در گفت‌وگو با ایسنا، در این رابطه ضمن تاکید بر ضرورت ارتقای آگاهی بازدیدکنندگان درباره اهمیت حفظ محیط زیست و اصول ایمنی در غارها، اظهار کرد: با رعایت اصول درست هنگام ورود به غار می‌توان علاوه بر حفاظت صحیح از محیط زیست غارها، به امنیت خود و دیگران نیز کمک کرد.
وی غارنوردی را یک فعالیت علمی تحقیقاتی خواند و افزود: بازدیدکنندگان از غارها باید توجه داشته باشند که از جمع آوری غارسنگ‍‌ها، فسیل‌ها یا هرگونه اشیا دیگر مربوط به غار خودداری کنند زیرا این کار می‌تواند باعث آسیب به اکوسیستم غارها شود.
این مسئول با اشاره به این که رعایت نظافت فردی برای غارنوردان نه تنها از نظر سلامتی بلکه از نظر حفظ محیط زیست غارها بسیار حائز اهمیت است، تصریح کرد: حتی تماس پوست بدن با سطوح و مواد مختلف در غارها اعم از گل و سایر آلودگی می‌تواند به راحتی باعث انتقال میکروب‌ها و تبعات ناشی از آن شود.
وی استفاده از دستکش را در حفاظت از پوست و جلوگیری از تماس مستقیم بدن با مواد آلوده موجود در برخی غارها موثر دانست و تاکید کرد: باید پس از هر گونه تماس با مواد و ترکیبات شیمیایی موجود در غارها به ویژه اگر از نوع آهکی هستند، دستها و حتی چشم‌ها را شست‌وشو داد.
بکا در ادامه یکی دیگر از مهم‌ترین اصول غارنوردی را انتقال تمامی زباله‌ها به خارج از غار ذکر و تصریح کرد: شرایط درون غارها متفاوت از محیط بیرون است؛ به نحوی که تهویه محدود و رطوبت بالا مانع از تجزیه سریع زباله‌ها می‌شود و لذا باید هرگونه زباله را با دقت و برنامه‌ریزی، از غار خارج کرد.
وی کوتاهی در زمینه خارج کردن انواع زباله اعم از پسماندهای غذا، باتری و هر چیز دیگری از غارها را بسیار آسیب زننده به اکوسیستم غار برشمرد.
مسئول کمیته غارنوردی شهرستان یزد در پایان یادآور شد: زباله‌ها را نه تنها در غارها بلکه در فروچاله‌ها نگهداری نکنید چرا که م‌یتواند منجر به افزایش آلودگی آب موجود در برخی غارها نیز شود.