با دستور و امر و نهی نمی‌توان باورها، اعتقادات و فرهنگ را اشاعه و جامعه را هدایت کرد

رئیس جمهور با بیان اینکه با دستور و امر و نهی نمی‌توان جامعه را هدایت کرد و این رویه فقط باعث می‌شود مردم در مقابل ما بایستند، گفت: اینکه بگوییم اگر حرفی که ما می‌زنیم گوش نکردید، با جریمه و زندان مواجه می‌شوید، این سه پیامدهای فساد‌آمیز دارد؛ اول اینکه قلب را سیاه می‌کند، دوم اینکه دین را تضعیف، سست و بی‌پایه می‌کند و سوم هم اینکه انقلاب و تغییر و دگرگونی‌ها را نزدیک می‌کند.

دکتر مسعود پزشکیان صبح امروز دوشنبه در آیین بزرگداشت چهلمین سالگرد تشکیل شورای‌عالی انقلاب فرهنگی «حکمرانی فرهنگ و علم» با بیان اینکه رسالت اصلی پیامبران اجرای حق و عدالت و رفع اختلافات و ایجاد انسجام در جامعه بوده است، اظهار داشت: زمانی می‌شود حق را گفت و عدالت را اجرا کرد که وابستگی‌های قومی و گروهی را زمین بگذاریم و آنجا که بر اساس تابعیت از نفس حق را ضایع کنیم، گرفتار ضلالت خواهیم شد.
رئیس جمهور با اشاره به آیات و احادیث متعدد درباره اهمیت رعایت حق و عدالت و عبور از هوای نفس افزود: عمل به حق و عدالت زمانی مقدور و ممکن است که انسان‌ها این باور و اعتقاد را در وجود خودشان ایجاد کرده باشند. اگر ما حق و عدالت را رعایت نکنیم، وحدت و انسجام نیز جای خود را به نفسانیت و حاکمیت نفس شیطانی می‌دهد. حق و عدالت جنسیت، قومیت، چپ و راست و مذهبی و غیرمذهبی نمی‌شناسد و حق هر انسانی باید فارغ از این ملاک‌ها و صرفا بر اساس انسانیت او ادا شود.
دکتر پزشکیان با تأکید بر اینکه انقلاب فرهنگی واقعی باید از درون خود ما شروع شود، تصریح کرد: در آیات و روایات متعددی تأکید شده که معلم باید خود متعلم باشد؛ اگر می‌خواهیم جلوداری کنیم، ابتدا باید خودمان را اصلاح کرده باشیم؛ هدایت دیگران باید بر مبنای عمل و کردار باشد، نه زبانی، چرا که رفتار در هر زبان و گویشی قابل درک و فهم است. باید به آنچه می‌خواهیم دیگران را به آن دعوت کنیم، عامل باشیم، نه اینکه در بیان چیزهایی بگوییم اما در عمل جور دیگری عمل کنیم.
رئیس جمهور با بیان اینکه اصلاح را باید ابتدا از خودمان آغاز کنیم، گفت: امروز مشکل اصلی در جامعه ما این است که رفتار خودمان را اصلاح نکرده‌ایم، اگر نه امکان ندارد که ما در جامعه بر اساس حق و عدالت عمل کنیم و بعد در جامعه نارضایتی عمومی و اجتماعی هم ایجاد شود. شاید عده‌ای زیاده‌خواه باشند که با اجرای حق و عدالت ناراضی شوند، اما اگر حق همه را فارغ از دسته و گروه و باور و دین دادیم و با همه منصفانه برخورد کردیم، آن وقت می‌توانیم الهام‌بخش باشیم.
دکتر پزشکیان تأکید کرد: با دستور و امر و نهی نمی‌توان جامعه را هدایت کرد و این رویه فقط باعث می‌شود مردم در مقابل ما بایستند. اینکه بگوییم اگر حرفی که ما می‌زنیم گوش نکردید، با جریمه و زندان مواجه می‌شوید، این سه پیامدهای فساد‌آمیز دارد؛ اول اینکه قلب را سیاه می‌کند، دوم اینکه دین را تضعیف، سست و بی‌پایه می‌کند و سوم هم اینکه انقلاب و تغییر و دگرگونی‌ها را نزدیک می‌کند. وقتی می‌توان جامعه را هدایت کرد که ابتدا با رفتارمان مردم را جذب کنیم و سپس آنها با الگوگیری از رفتار ما هدایت شوند.
رئیس جمهور با بیان اینکه اگر بر اساس علم در تمام قسمت‌ها عمل کنیم، اصلا دعوایی به وجود نمی‌آید، خاطرنشان کرد: اختلاف زمانی شروع می‌شود که هر کس مدعی باشد که صرفا او بر حق است و صرفا نگاه و استنباط او صحیح است. اگر همه بیاموزیم که بر اساس شواهد و مستندات سخن بگوییم و عمل کنیم، دیگر اختلاف پیدا نمی‌شود. اختلاف زمانی ایجاد می‌شود که هر کدام از ما بدون توجه به مستندات مدعی باشیم که راهی که ما می‌رویم، صحیح است. اگر انسان عاقلی باشیم حرف مستند به شواهد را می‌پذیریم و دعوا نمی‌کنیم.
دکتر پزشکیان با اشاره به اینکه هیچ ظلمی بالاتر از این نیست که در مقابل علم و حرف و راه صحیح بایستیم، اظهار داشت: اگر ما امور را در اقتصاد و دانشگاه و ادارات درست اداره می‌کردیم، امروز در جایگاه متفاوتی قرار می‌گرفتیم؛ انسان مسلمان و مؤمن باید راه درست را برود و حرف محکم را بزند، چرا که اساسا مبنای و جهت‌گیری فرهنگ بر حق و عدالت است و باید بین خودمان و همه جامعه، چه کسی که دوست می‌شماریم و چه کسی که دشمن، بر اساس حق، عدالت و انصاف رفتار کنیم. اگر این انصاف را رعایت کردیم و مواظب نفس خود بودیم، آن وقت می‌توانیم فرهنگ را اشاعه دهیم و نیازی به دعوا، بگیر و ببند و زدن و اخراج کردن نیست.
رئیس جمهور افزود: مشکل خود ما هستیم، نه آنها؛ این جوانان را ما تربیت کردیم نه آمریکایی‌ها، اگر مشکل پیدا کردند، باید نگاه کنیم ببینیم ما چه کرده‌ایم که این اتفاق افتاده است و به جای اینکه راه درست را برود، راه دیگری را انتخاب کرده است؛ امروز اما به جای اینکه برگردیم ببینیم چرا این آدم راه درست را انتخاب نکرده، داریم همان فردی را که خودمان تربیت کرده‌ایم، جریمه می‌کنیم. این مسئله‌ای است که باید جور دیگری به آن نگاه و نسبت به آن عمل کرد، با امر و نهی و دستور نمی‌شود باور و اعتقاد و فرهنگ را در جامعه اشاعه داد، بلکه با رفتار و الگو قرار گرفتن و الهام‌بخش بودن می‌شود.
دکتر پزشکیان با بیان اینکه امکان ندارد من انسان عالم، با اخلاق، منصف و خوبی باشم و آن وقت جوانان از چپ و غیر چپ یا مذهبی و غیرمذهبی از من فراری باشند، تصریح کرد: انسان‌ها به دنبال خدا هستند. خداوند مظهر تمام خوبی‌هاست و هر انسانی فطرتا به دنبال کسی می‌گردد که توانمندتر، عاقل‌تر و زیباتر باشد. اساسا انسان به دنبال تعالی و علم است. این چیزی است که باید در جامعه اشاعه دهیم و باید ابتدا آن را از خودمان شروع و بعد بر مبنای علم با هم گفتگو کنیم. علم جای دعوا ندارد، چرا که مستند و بر اساس شواهد است.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه اگر بتوانیم این 2 کار را انجام دهیم و در جامعه و میان مردم آن را گسترش دهیم، ‌می‌توانیم جامعه‌ای محکم و چنگ‌زده به ریسمان الهی بسازیم، گفت: این وظیفه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی است و شورا در دوره جدید بر همین مبنا آمده سامان دادن مدرسه و نظام آموزشی را در اولویت قرار داده تا کار از مدرسه آغاز شود.
دکتر پزشکیان با بیان اینکه اگر حق و عدالت را در جامعه پیاده کنیم، دیگر دعوا نخواهیم و پان‌ترکیسم و پان‌کردیسم و پان‌عربیسم شکل نمی‌گیرد، خاطرنشان کرد: امکان ندارد که ما بر اساس حق و عدالت عمل کنیم و در جامعه دعوا داشته باشیم. هر فردی زمانی دنبال هویتش می‌گردد که آن را انکار کرده باشند و با او غیرمنصفانه برخورده شده باشد، زمانی که نتواند در جایگاهی که شایستگی و توانمندی آن را دارد، قرار گیرد و در عوض کسانی در آن جایگاه باشند که شایستگی لازم را نداشته باشند، چرا که این فرد مثل آنها نیست یا هم‌زبان و دارای فرهنگ و مذهب شبیه آنها نیست و این عین بی‌عدالتی و بی‌انصافی است.
رئیس جمهور اظهار داشت: اگر بتوانیم حق و عدالت را در کشور اجرا کنیم، وحدت و انسجام نیز شکل خواهد گرفت و جامعه‌ای مستحکم و پایدار ایجاد خواهد شد؛ امیدوارم شما بزرگان علم و فرهنگ کمک کنید بر اساس این اصول در جامعه حرکت کنیم و حق را نادیده نگیریم. نارضایتی زمانی آغاز می‌شود که کسانی احساس کنند، حق‌شان نادیه گرفته شده است و آن وقت دیگر نمی‌شود آنها را هدایت کرد.