ترامپ به‌دنبال تغییرات اساسی در سیاست خارجی آمریکا

به دنبال پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴، او می‌تواند سیاست بین‌المللی را به طور اساسی تغییر دهد. به گزارش «وکس» ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی به صراحت گفته که معتقد است تغییرات اساسی در سیاست خارجی آمریکا ضروری است.

ترامپ در ماه سپتامبر در یک رویداد کمپین انتخاباتی ویسکانسین به حضار گفت: «با ما بسیار بد رفتار شده است، عمدتا توسط متحدان... متحدان ما در واقع بدتر از به اصطلاح دشمنان‏‏‌مان با ما رفتار می‌کنند. در ارتش، ما از آنها محافظت می‌کنیم و سپس آنها ما را به تجارت می‌کشانند. ما دیگر اجازه نمی‌دهیم این اتفاق بیفتد.»

اینها وعده‌‌های توخالی نیستند؛ روسای جمهور اختیارات گسترده‌‌ای در زمینه سیاست خارجی دارند و می‌توانند از بسیاری از موافقت‌‌نامه‌‌های بین‌المللی به صورت یک‌جانبه وارد یا خارج شوند. جنیفر کاوانا، کارشناس ارشد و مدیر تحلیل نظامی در «اولویت‌‌های دفاعی» به وکس گفت: «موافقت با توافق، از نظر معیارهای خروج واقعا متفاوت است، اما تعداد بسیار کمی وجود دارد که تایید کنگره برای خروج مورد نیاز باشد.» ترامپ در اولین دوره ریاست جمهوری خود، سیاست خارجی «اول آمریکا» را دنبال کرد که به موجب آن از توافقات مهم بین‌المللی خارج شد، جنگ تجاری با چین را آغاز کرد، با متحدان دشمنی لفظی پیدا کرد و مذاکرات پیچیده‌‌ای را با چند تن از رقبا و دشمنان ایالات‌متحده انجام داد. در این فصل مبارزات انتخاباتی، او قول داده است که به تلاش‌‌های خود برای تغییر چشمگیر یا مانع‌تراشی در توافق‌‌های بین‌المللی، از جمله ائتلاف امنیتی ناتو، ادامه دهد، به گونه‌‌ای که می‌تواند اساسا جایگاه ایالات متحده را در نظم جهانی تضعیف کند.
از میان مواضع اعلام شده ترامپ در سیاست خارجی، سیاست تجاری حمایت‌‌گرایانه برنامه‌‌ریزی‌‌شده او احتمالا سریع‌‌ترین آسیب را برای آمریکایی‌‌ها خواهد داشت. افزایش تعرفه‌‌‌های پیشنهادی او جرقه جنگ تجاری جهانی را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌زند و قیمت‌ها را برای مصرف‌کنندگان آمریکایی افزایش می‌دهد. در بلندمدت، ایده‌‌های او درباره نقش ایالات متحده در امور بین‌الملل می‌تواند دیپلماسی ایالات متحده را از بین ببرد و نهادهایی مانند ناتو و سازمان ملل را تضعیف کند. این می‌تواند تاثیرات ماندگاری بر چشم‌انداز ژئوپلیتیک داشته باشد، درست مانند تصمیمات دوره اول او در سیاست خارجی.

دولت اول انزواطلب ترامپ
ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری خود، از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱، ایالات متحده را از چند توافق بین‌المللی، از جمله برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) که اغلب توافق با ایران نامیده می‌شود، خارج کرد. این توافق که در سال ۲۰۱۵ در زمان باراک اوباما مورد مذاکره قرار گرفت، اساسا تحریم‌‌های آمریکا علیه ایران را در ازای محدود کردن برنامه هسته‌‌ای این کشور و اجازه نظارت بین‌المللی بیشتر بر آن کاهش داد. ترامپ در زمان فسخ قرارداد در سال ۲۰۱۸ گفت: «توافق ایران یکی از بدترین و یک طرفه‌‌ترین معاملاتی بود که ایالات متحده تاکنون وارد آن شده است.» از آن زمان، ایران ذخایر اورانیوم غنی‌‌شده بیشتری تولید کرده و عرضه موشک‌‌های خود را افزایش داده است؛ طبق گزارش‌‌ها، امروز برنامه هسته‌‌ای ایران به نقطه گریز نزدیک‌‌تر شده است.این موارد به‌رغم وعده دولت اول ترامپ است مبنی بر اینکه ایران هرگز آنها را نخواهد داشت.
ترامپ همچنین ایالات متحده را از توافق‌نامه آب و هوایی پاریس خارج کرد، توافقی که همه امضاکنندگان را متعهد به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌‌ای می‌کند. از دیگر تلفات دیپلماتیک دولت ترامپ می‌توان به معاهده نیروهای هسته‌‌ای میان‌‌برد (INF)، یک پیمان دوران جنگ سرد بین ایالات‌متحده و روسیه که توسعه سلاح‌‌های هسته‌‌ای کوتاه‌‌برد و میان‌‌برد را محدود می‌کند، اشاره کرد. معاهده آسمان‌‌های باز که به امضاکنندگان اجازه می‌دهد تا پروازهای شناسایی نظامی انجام دهند و همچنین دو قرارداد بین‌المللی مهاجرت.
ترامپ همچنین در دوره اول ریاست جمهوری خود بارها ناتو را مورد انتقاد قرار داد. او استدلال کرد که کشورهای دیگر در ائتلاف نظامی به اندازه کافی برای دفاع هزینه نمی‌‌کنند (و آمریکایی‌ها هزینه‌‌های بیشتری را پرداخت می‌کنند) و این سوال را مطرح کرد که آیا سازمان ناتو هنوز ضروری است یا خیر؟ او در سال ۲۰۲۰ تقریبا ۱۰هزار سرباز مستقر در آلمان را خارج کرد. تصمیمی که فیلیپ گوردون، مشاور سیاست خارجی معاون رئیس‌جمهور کامالا هریس درباره آن گفت که به نظر می‌‌رسد این تصمیم برای ارسال پیامی طراحی شده است مبنی بر اینکه آمریکایی‌‌ها در خصوص محدودیت هزینه‌‌هایی برای دفاع از مرزهای خارجی و به طور گسترده‌‌تر، حفظ نظم جهانی آماده هستند.

کاری که ترامپ در دوره دوم می‌تواند انجام دهد
در دوره دوم، ترامپ متعهد شد که دوباره از توافقات و سازمان‌های بین‌المللی خارج شود. او به صراحت وعده داد که پس از اینکه ایالات متحده در زمان جو بایدن، به توافق‌نامه آب و هوایی پاریس پیوست، دوباره ایالات متحده را از این توافق‌نامه خارج خواهد کرد. ترامپ می‌تواند همکاری آمریکا با سازمان‌های سازمان ملل را که دولتش از آنها انتقاد می‌‌کرد، مانند سازمان بهداشت جهانی، محدود کند. او همچنین انواع تعرفه‌‌های جدید را وضع کرده است – در مواقعی خواستار مالیات‌‌های جدید تا ۲۰‌درصد بر شرکای تجاری ایالات متحده شده و اخیرا به اعمال تعرفه‌‌های ۱۰۰درصدی بر مکزیک، بزرگ‌ترین شریک تجاری ایالات متحده برای کالاها در سال ۲۰۲۴ تهدید کرده است.
یکی از شراکت‌‌هایی که تغییر آن برای ترامپ دشوار است، توافق آمریکا با ناتو است. منشور ناتو مکانیزم خروج ندارد. همان‌طور که کاوانا توضیح داد، اخیرا، کنگره قانونی را به طور خاص برای ناتو تصویب کرد که به تایید کنگره برای خروج از ناتو نیاز دارد؛ این قانون درواقع تلاش برای محافظت بیشتر از عضویت ایالات متحده در این اتحاد است.
حتی با وجود این حفاظت، راه‌‌هایی وجود دارد که دولت دوم ترامپ می‌تواند ناتو یا سایر پیمان‌‌های نظامی ایالات متحده، مانند پیمان بین ایالات متحده، کره‌جنوبی و ژاپن را که برای بازدارندگی چین و کره‌شمالی است، لغو کند. کاوانا گفت: «ترامپ می‌تواند تصمیم بگیرد که موضع آمریکا را در هر کشوری، چه در آسیا و چه در اروپا تغییر دهد و فقط نیروها را بیرون بکشد، پایگاه‌‌های خود را ببندد، سرمایه‌‌گذاری در زیرساخت‌‌های مشترک و تمام کمیته‌‌ها و قطعات لجستیکی که اتحاد را حفظ می‌کنند، متوقف کند. درواقع هر رئیس‌‌جمهوری می‌تواند این کار را انجام دهد.»
به گفته جیمز لیندسی، کارشناس ارشد سیاست خارجی آمریکا در شورای روابط خارجی، اما نادیده گرفتن ناتو و بیگانه کردن این متحدان تنها راهی نیست که دولت ترامپ می‌تواند به سیاست خارجی و دیپلماسی ایالات متحده آسیب برساند. لیندسی به وکس گفت: «بسیاری چیزها به نحوه مدیریت او در دولتش بستگی دارد. ما هنوز نمی‌‌دانیم که چه کسی وزیر امور خارجه، وزیر دفاع، یا مشاور امنیت ملی خواهد بود.» افرادی که در این سمت‌‌ها قرار می‌‌گیرند، می‌توانند پیامدهای جدی برای انواع تصمیم‌‌های سیاست خارجی داشته باشند؛ از چگونگی انجام مذاکرات آتش‌‌بس تا این مساله که کدام کشورها تسلیحات دریافت ‌‌کنند.
در غیاب دستگاه دیپلماتیک قوی و با تجربه، ترامپ ممکن است مانند گذشته سعی کند تا حد زیادی به تنهایی درباره سیاست خارجی مذاکره کند. این تلاش‌‌ها نتایج ضعیفی داشتند، مانند زمانی که تلاش او برای مذاکره با کیم جونگ اون، رهبر کره‌شمالی در سال ۲۰۱۹ بدون هیچ تضمینی از طرف کره‌شمالی برای توقف توسعه سلاح‌‌های هسته‌‌ای و بدون تغییر اساسی در روابط به پایان رسید. گفت‌وگوهای او با طالبان منجر به خروج نیروهای آمریکایی و ناتو و فروپاشی حکومت غیرنظامی در افغانستان شد.ترامپ وعده‌‌های بزرگی در مورد انواع مذاکراتی که به عنوان رئیس‌‌جمهور انجام خواهد داد، ارائه کرده است؛ مانند پایان دادن به جنگ بین روسیه و اوکراین در ۲۴ ساعت. اما همان‌طور که در دوره اول ریاست جمهوری او چنین بود، واقعیت احتمالا بسیار سخت‌‌تر و درهم‌‌تر از آن چیزی خواهد بود که او پیشنهاد داده است.