قطر با یک نمایش خیره کننده از نظر رشد جذب گردشگر، خود را به عنوان نیروی مسلط در بازار گردشگری خاورمیانه معرفی کرد و در نیمه اول سال ۲۰۲۴ میلادی توانست افزایش قابل توجه ۱۴۷ درصدی در ورودیها را در مقایسه با سطوح قبل از همهگیری کرونا، طبق آمار گردشگری سازمان ملل ثبت کند.
از ۱۲۰ مقصد در سراسر جهان، ۶۷ مقصد موفق شدهاند به طور کامل تعداد گردشگران ورودی خود را در سال ۲۰۱۹ بازیابی کنند و قطر به عنوان یکی از قویترین عملکردها، با بیش از دو برابر شدن تعداد ورودیها در دوره ژانویه تا ژوئیه ۲۰۲۴، پیشتاز است.
در حالی که عربستان سعودی با افزایش ۷۳ درصدی گردشگری به دلیل چشمانداز بلندپروازانه ۲۰۳۰، رشد سریعی را تجربه میکند و دبی در کشور امارات ۱۱.۴ درصد افزایش بازدیدکنندگان و گردشگران بینالمللی را در نیمه نخست سال ۲۰۲۴ در مقایسه با سطوح قبل از همهگیری ثبت کرده است، رشد قطر در این زمینه چشمگیرتر بوده است وتوانسته خود را از رقبای منطقهای متمایز کند.
قطر از طریق سرمایهگذاریهای استراتژیک، ورود بدون ویزا و استراتژی بلندپروازانه گردشگری ۲۰۳۰ عملکرد بهتری از عربستان سعودی و امارات داشته است و موقعیت خود را به عنوان یک رهبر گردشگری جهانی تثبیت کرده است.
بخش گردشگری قطر جزئی حیاتی از اقتصاد این کشور است که به طور قابل توجهی به تولید ناخالص داخلی و اشتغال کمک میکند و در عین حال کشور را به عنوان یک مقصد جهانی برای اوقات فراغت و تجارت معرفی میکند. دولت قطر، گردشگری را به عنوان بخشی از استراتژی تنوع اقتصادی خود با هدف جذب میلیونها بازدیدکننده در سال در اولویت قرار داده است.
با نگاهی به آینده، قطر اهداف بلندپروازانهای برای جذب ۶ میلیون بازدیدکننده بینالمللی تا سال ۲۰۳۰ به عنوان بخشی از استراتژی بخش گردشگری ملی خود تعیین کرده است و چندین راهکار برای حرکت به سوی اهداف خود برنامهریزی کرده است.
رویدادهای فرهنگی و ورزشی: قطر با موفقیت از رویدادهایی مانند جام جهانی فوتبال برای ارتقای جایگاه خود در صحنه جهانی گردشگری استفاده کرده است. این رویدادها نه تنها تعداد زیادی بازدیدکننده را به ارمغان میآورد، بلکه میراثی ماندگار برای تلاشهای گردشگری آینده به جا میگذارد.
توسعه زیرساخت: برای حمایت از صنعت گردشگری رو به رشد خود، قطر به سرمایهگذاری هنگفت در زیرساختها از جمله فرودگاههای جدید و سیستمهای حمل و نقل پیشرفته ادامه میدهد. این پیشرفتها برای بهبودِ تجربه بازدیدکنندگان و افزایش دسترسی طراحی شدهاند و اطمینان میدهند که قطر یک مقصد مناسب و جذاب برای مسافران از سراسر جهان باقی میماند.
ناگفته نماند که شبکه هوانوردی مدرن قطر نقش مهمی در این امر ایفا میکند. فرودگاه بینالمللی حمد (DOH) واقع در دوحه، قطب اصلی این کشور است و ۴۱ شرکت هواپیمایی را به ۱۱۶ مقصد متصل میکند و با امکانات پیشرفته و خدمات سطح بالا، اغلب به عنوان یکی از بهترین فرودگاههای جهان رتبهبندی میشود.
صنعت گردشگری قطر با رشد قابل توجهی در چند سال گذشته همراه بوده است. در سال ۲۰۲۳، بخش گردشگری تقریباً ۸۱.۲ میلیارد ریال قطر به تولید ناخالص داخلی این کشور کمک کرد که ۱۰.۳ درصد از کل تولید اقتصادی قطر را تشکیل میداد.
این بخش همچنین یک بازیگر اصلی در ایجاد اشتغال است؛ گردشگری حدود ۲۸۶ هزار شغل را این کشور کمجمعیت حاشیه خلیج فارش پشتیبانی میکند که نسبت آن یک به هشت شغل در سراسر قطر است. پیشبینی میشود تا سال ۲۰۲۴، این تعداد به بیش از ۳۳۴ هزار شغل افزایش یابد و گردشگری را به عنوان سنگ بنای بازار کار قطر معرفی کند.
قطر اجازه ورود بدون ویزا به شهروندان ۱۰۲ کشور را میدهد و بازدید و گشتوگذار در این کشور را برای گردشگران بینالمللی تسهیل میکند. بازارهای کلیدی مانند استرالیا، کانادا، ایالات متحده و چندین کشور اروپایی مانند آلمان، فرانسه، ایتالیا و اسپانیامیتوانند بدون ویزا به قط سفر کنند و شهروندان چین از جمله هنگ کنگ و ماکائو در کنار ژاپن، کره جنوبی و روسیه نیز از سفر بدون ویزا بهرهمند هستند. چندین کشور خاورمیانه مانند بحرین، کویت، عمان، عربستان سعودی و امارات متحده عربی از دسترسی بدون ویزا به قطر برخوردار هستند و شهروندان ایرانی نیز میتوانند در بدو ورود به فرودگاه دوحه، ویزای فرودگاهی دریافت کنند و به قطر وارد شوند.
دادههای تصحیحشده برای سال ۲۰۲۳ نشان میدهد که درآمدهای صادراتی از کل گردشگری بینالمللی به ۱.۸ تریلیون دلار (شامل درآمدها و حمل و نقل مسافر) رسیده است که عملاً با قبل از همهگیری کرونا برابر است. همچنین تولید ناخالص داخلی مستقیم گردشگری نیز در سال ۲۰۲۳ به سطح قبل از کرونا بازگشته و به ۳.۴ تریلیون دلار برآورد شده است که معادل ۳ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی است. در سال ۲۰۱۹ گردشگری بهطور مستقیم ۴ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی را تأمین کرد.
براساس آخرین گزارش سازمان گردشگری جهانی، حدود ۷۹۰ میلیون گردشگر در هفت ماه نخست سال ۲۰۲۴ بهصورت بینالمللی سفر کردند که این رقم حدود ۱۱ درصد بیشتر از مدت مشابه در سال ۲۰۲۳ و تنها ۴ درصد کمتر از سال ۲۰۱۹ است.
در حالی که قطر در شش ماه نخست سال ۲۰۲۴ بیشترین رشد را از حیث رشد جذب گردشگر در مقایسه با آمار سال ۲۰۱۹ (پیش از همه گیری کرونا) ثبت کرده است، اما عربستان در چند سال اخیر بالاترین نرخ جذب گردشگر را در خاورمیانه ثبت کرده و مقامات سعودی اخیر از رسیدن به جذب سالانه ۱۰۰ میلیون گردشگر داخلی و خارجی خبر دادهاند و امیدوارند این رقم را تا پایان چشمانداز ۲۰۳۰ خود به ۱۵۰ میلیون نفر برساند.
عربستان تاکنون شمار گردشگران داخلی و خارجی و مذهبی خود شامل حج و عمره را به تفکیک اعلام نکرده است.