قاچاق در حوزه های مختلف سهم قابل توجهی از بازار را به خود اختصاص داده است که استفاده از روش ها و سامانه های مختلف یکی از راهکارهای مناسب برای سلامت سنجی کالاهای سلامت محور و شناسایی کالاهای قاچاق یا جعلی به شمار میرود.
نهادهای متولی اصالت کالا از جمله وزارتخانه های بهداشت و درمان، صنعت، معدن و تجارت برای رهگیری و کنترل اصالت فرآورده های سلامت محور در راستای مبارزه با قاچاق و تقلب کالا اقدام به روش های مختلف شناسایی کالاهای اصل از تقلبی کرده اند.
تمام کالاهای سلامت محور دارای برچسب اصالت، کدهای رهگیری و شناسایی هستند که این روش به خریداران کمک میکند تا با بررسی کدها و برچسب ها از طریق سامانه های اعلامی و بارکد خوان اقدام به خرید کالاها کنند.
وفور کالاهای قاچاق و تقلبی به خصوص در حوزه لوازم آرایشی به قدری زیاد است که مردم نسبت به سلامت کالاها دچار تردید و نگرانی هستند. کالای قاچاق نه تنها سلامت افراد را تحت تاثیر قرار میدهد بلکه بازار مخربی برای تولیدکنندگان و صنعتگران نیز هست.
زیان تولید کنندگان و مصرف کنندگان از زمانی شروع میشود که کالای قاچاق بدون رعایت استانداردهای لازم و با قیمت پایینتر وارد بازار میشود و به قدری بازار را اشباع میکند که خریدار را با تنوع کالاها و سر درگمی روبرو میکند این در حالی است که تولیدکنندههای داخلی که هزینه بالایی برای رعایت استانداردها و تولید باکیفیت پرداخت کرده اند، توان رقابت را از دست میدهند. تقاضا برای کالاهای قاچاق ارزان قیمت منجر به کاهش تولید، تعطیلی کارخانهها و از دست رفتن بخش اشتغال میشود.
بر اساس آخرین آمارها، ۲.۱ میلیارد دلار مصرف لوازم آرایش در کشور است که به ارزش ۵۰۰ میلیون دلار تولید در داخل کشور داریم که این رقم به جز تولید زیر پلهای است.
طبق اعلام، موسی احمدزاده رئیس انجمن واردکنندگان فرآوردههای بهداشتی آرایشی و عطریات ایران، گردش مالی کل صنعت آرایشی و بهداشتی ۶ میلیارد دلار است که ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار قاچاق بوده و از مبادی غیر رسمی وارد کشور شده است.
طبق گفته وی، ۳۰ درصد بازار لوازم آرایشی داخل کشور را محصولات قاچاق از برندهای مختلف و ارزان قیمت تشکیل میدهد و محصولات بی کیفیت با برچسب برندهای خارجی در بازار عرضه میشود.
این آشفتگی در عرضه کالا در حالیست که امکان سنجش اصالت کالاها وجود دارد به گونه ای که تمام محصولات خارجی و داخلی لوازم آرایشی دارای کد رهگیری هستند.
بررسی اصالت کالا با روش های مختلف
درباره آخرین وضعیت قاچاق و اقدامات ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، حمیدرضا دهقانی نیا سرپرست معاونت پیشگیری ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز اظهار داشت: در این ستاد ۱۷ کارگروه فعالند که یکی از کارگروهها که کارگروه بسیار مهم در حوزه فرهنگ، تبلیغات هوشمندانه و مشارکتهای مردمی است به موضوع اطلاع رسانی در خصوص موارد مختلف به ویژه وضعیت کالاهای سلامت محور فعالیت میکند.
وی ادامه داد: این گروه با حضور موثر اعضای ستاد مرکزی تشکیل شده و موضوعات و مواردی که در حوزه فرهنگی و مشارکتها و تعیین تکلیف در حوزه کالاهاست میپردازد.
سرپرست معاونت پیشگیری ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز با اشاره به پویش فرهنگی در مقوله اصالت کالاهای سلامت محور گفت: در یکی از این جلسه ها طرحی ارائه و قرار شد که با همکاری بخش خصوصی این طرح به عنوان یک پویش بعد از رفع نقایص ارائه شود.
وی عنوان کرد: فرهنگ سازی استفاده از روش های بررسی اصالت کالا باید در بین مردم نهادینه شود در این زمینه نیاز به آموزش و اطلاع رسانی هستیم چرا که مخاطرات استفاده از کالاهای قاچاق یا تقلبی سلامت فرد و به تبع جامعه را به خطر میاندازد.
دهقانی نیا تاکید کرد: حساس ترین کالاها در حوزه سلامت محور، لوازم آرایشی است که باید مورد توجه قرار گیرد اکنون سامانهای تحت عنوان اصالت و سلامت کالاهاست، از این رو مردم برای اطمینان از اصالت کالاهای سلامت محور، میتوانند از روشهای مختلفی از جمله استعلام از طریق وبسایت سازمان غذا و دارو (TTAC)، ارسال پیامک، و استفاده از اپلیکیشن TTAC یا اسکن بارکد استفاده کنند.
وی تاکید کرد: بر اساس کدهای روی کالاها، اصل بودن کالا، تاریخ تولید و انقضا، و اطلاعات تولیدکننده یا واردکننده اصالت سنجی میشود و این اطمینان را به مردم میدهد که کالای مربوطه اصلی یا جعلی یا قاچاق است.