اولویت مهار تورم به جای حذف صفر

روز گذشته خبری درباره لایحه اصلاح قانون پولی و بانکی کشور منتشر شد. این لایحه که برای حذف چهار صفر از پول ملی و اصلاح نظام پولی کشور تهیه شده است، به مجلس شورای اسلامی تقدیم شد.

لایحه‌ای که پیش از این در دولت دوازدهم به تصویب رسیده بود، دوباره به‌عنوان لایحه یک فوریتی به مجلس ارائه شده است.در متن لایحه آمده است که واحد پول ایران «تومان» خواهد بود و هر تومان معادل ۱۰هزار ریال جاری و یکصد پارسه است. همچنین، برای تسهیل روند انتقال به سیستم جدید، دوره‌ای دوساله به عنوان «دوره گذار» برای استفاده همزمان از تومان و ریال در نظر گرفته شده است. در این مدت، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است ترتیبات اجرایی لازم را برای جمع‌آوری و جایگزینی اسکناس‌ها و سکه‌های ریال با تومان فراهم کند.
در گفت‌وگو با نمایندگان مجلس بررسی می‌کند که آیا این طرح می‌تواند نقشی در مهار تورم ایفا کند یا خیر؟مهدی طغیانی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس درخصوص بحث تغییر صفرها از واحد پول ملی به خبرنگار روزنامه «دنیای‌اقتصاد» گفت: «تغییر صفرها که اساسا تاثیری بر تورم ندارد، مساله‌ای است که چند سال پیش در مجلس سوم مطرح شد. دولت قبل، یعنی دولت سیزدهم، این موضوع را پس گرفت و منتفی شد. اخیرا هم شنیده‌ام که دوباره مطرح شده است؛ ولی به نظر من این کار در شرایط فعلی، به‌ویژه با توجه به وضعیت تورم، اولویت ندارد.»او ادامه داد: «این گونه تغییرات معمولا زمانی انجام می‌شود که یک دوره تورمی شدید گذرانده شده و تورم کنترل شده باشد. به عبارت دیگر، بعد از اینکه تورم مهار شد، برخی کشورها برای سامان دادن به وضعیت پول ملی خود اقدام به حذف صفرها می‌کنند. ولی در حال حاضر، با توجه به اینکه تورم هنوز در وضعیت کنترل‌نشده‌ای قرار دارد، این تغییرات تاثیری بر آن نخواهد داشت. این تغییر تنها ظاهر پول ملی را اصلاح می‌کند؛ به‌گونه‌ای‌که به جای اعداد بزرگ مانند ۵میلیون یا ۱۰میلیون، اعداد کوچک‌تر مانند هزار و ۱۰هزار مطرح خواهد شد.»
طغیانی در پایان تاکید کرد که «اولویت کشور در حال حاضر باید مهار تورم باشد، نه اصلاح ظاهر پول ملی.» عباس پاپی‌زاده، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، در خصوص طرح حذف صفرها از پول ملی گفت: «این طرح تاثیری بر شاخص‌های اقتصادی ندارد و تنها مراودات را راحت‌تر می‌کند. ما در اقتصاد با چهار صفر کار نمی‌کنیم؛ مثلا ۱۰هزار ریال معادل هزار تومان می‌شود، ولی آیا با هزار تومان می‌توان خریدی انجام داد؟ این تغییر فقط معاملات را آسان‌تر می‌کند.»او افزود: «صفرها باعث سردرگمی مردم در معاملات میلیونی می‌شوند. به یاد دارم که در مجلس دهم، دولت لایحه‌ای در این زمینه ارائه داد، اما شورای نگهبان ایراد گرفت و این موضوع در کمیسیون اقتصادی مطرح شد. در حال حاضر، مجلس چیزی آماده نکرده و احتمالا دولت قصد دارد لایحه‌ای را دوباره به مجلس بیاورد.»
پاپی‌زاده ادامه داد: «به‌طور کلی، حذف صفرها بهتر از عدم تغییر است. مثلا در لایحه بودجه، اصطلاحات جدیدی مانند «همت» (مخفف هزار میلیارد تومان) به‌دلیل وجود تعداد زیاد صفرها معرفی شده‌اند. اگر چهار صفر حذف شوند، این اصطلاحات برای عموم مردم قابل فهم‌تر می‌شود.»او همچنین اشاره کرد: «ترکیه تجربه مشابهی داشت و چند صفر از پول ملی خود حذف کرد، ولی روند تورم در آن کشور همچنان ادامه یافت. این تغییرات تاثیر زیادی روی شاخص‌های اقتصادی ندارد؛ اما از نظر روانی می‌تواند باعث آرامش ذهنی مردم شود و مراودات اقتصادی روزمره را ساده‌تر کند.»