جنایت انفجار پیجرها در لبنان که برگ دیگری از جنایات رژیم اشغالگر صهیونیستی است، از آغاز دوران جدیدی در جنگ سایبری حکایت دارد.
بعدازظهر سهشنبه بر اثر انفجار دستگاههای ارتباطی بیسیم پیجر در لبنان، ۱۱ نفر شهید و هزاران نفر دیگر مجروح شدند. حزبالله لبنان با صدور بیانیهای، رژیم صهیونیستی را مسئول این حمله اعلام و تاکید کرد دشمن بهای این تجاوز جنایتکارانه را قطعا خواهد داد. این حادثه از زمان شروع تبادل آتش میان حزبالله لبنان و رژیم صهیونیستی، نخستین در نوع خود به حساب میآید.
مقامات حزب الله در ابتدا، بدافزار را عامل احتمالی این انفجارها مطرح کرده بودند اما یک منبع امنیتی ارشد لبنان و یک منبع دیگر روز چهارشنبه به رویترز گفتند: سرویس اطلاعاتی رژیم صهیونیستی (موساد)، مقادیر کمی مواد منفجره را در پنج هزار پیجر تایوانی که ماهها پیش توسط حزبالله لبنان درخواست شده بود، جاسازی کرده بود. این منبع امنیتی افزود: حزبالله درخواست پنج هزار دستگاه ارتباطی تولید شده توسط شرکت تایوانی «گلد آپولو» را داده بود و چندین منبع میگویند که آنها در بهار وارد کشور شدهاند.
رزمندگان حزب الله از این دستگاهها بهعنوان وسیلهای ارتباطی با فناوری پایین، در تلاش برای فرار از سیستمهای ردیابی موقعیت مکانی اسرائیل استفاده میکنند.
تبدیل ابزار ارتباطی ساده به سلاح مرگبار
این حمله تروریستی سایبری، نمونه کلاسیکی از همگرایی اصول فیزیکی و سایبری در مناقشات کنونی است. اما آنچه گیج کننده است، این حقیقت است که این انفجارها از طریق شکلی از فناوری ارتباطی انجام شد که قدیمی و منسوخ شناخته میشود. این حمله، فصل جدیدی را در جنگ سایبری میگشاید که فراتر از رویداد اخیر است.
در عصری که تلفنهای هوشمند و اپلیکیشنها، صرفنظر از پلتفرمهای ارتباطی رمزنگاری شده، به شکل گسترده در دسترس هستند، ممکن است کاملا عجیب به نظر برسد که حزبالله به پیجرها متکی است. با این حال، زمانی که مسئله امنیت عملیاتی در جنگهای امروزی مد نظر قرار میگیرد، به آن سادگی که به نظر میرسد نیست.
مکانیزمهای پیچیدهای که برای محافظت از دستگاههای امروزی استفاده میشود، شامل سخت افزارهای منسوخ نیست. در این مورد، رژیم صهیونیستی از همین فرض نهایت استفاده را برد و یک ابزار ساده و نسبتا بیضرر را به ابزاری مرگبار تبدیل کرد. اگرچه پیجرها اکنون در طرح کلی موارد مربوط به جنگهای سایبری و نفوذ به شبکهها، منسوخ شمرده میشوند، اما ضعفی که در این فضا اتفاق افتاده، به تلفات جانی مردم عادی و اختلال در کسب و کارها منجر شده است.
بنابراین، مورد تبدیل پیجرها به مواد منفجره دست ساز، نشان میدهد که چنین دستگاههایی حتی وقتی عمر آنها تمام شده تلقی میشود، ممکن است قابلیتهای منفی ناشناختهای داشته باشند؛ در حالی که جنگ سایبری عمدتا با سرقت اطلاعات محرمانه، جاسوسی یا ناکارآمد کردن امکانات اصلی تعریف شده است.
تهدیدهای سایبری، آسیبهای فیزیکی
آنچه روز سه شنبه اتفاق افتاد، تغییر و تحول تهدیدهای سایبری است که در قالب صدمه فیزیکی، عیان شد. نوآوری استراتژیکی که در ماجرای اخیر انجام گرفت، باید مایه نگرانی افراد بیشتری باشد.
این اقدام، یک سوال نگران کننده را مطرح میکند: وقتی از دستگاهی به سادگی پیجر، به عنوان سلاح استفاده میشود، فقط تصور کنید با سایر فناوریهای پیشرفتهتری مانند تلفن هوشمند امروزی یا سایر دستگاههای اینترنت اشیا چه کاری میتوان انجام داد.
با در نظر گرفتن گوشیهای هوشمند امروزی، پیجرها دستگاههای ساده ای به نظر میرسند که هیچ ارتباطی با ابزارهای ارتباطی امروزی ندارند. گوشیهای هوشمند امروزی بسیار پیچیدهتر هستند و باتریهای بزرگتر، مدارهای پیچیدهتر و حسگرهای متعدد دارند. آنها در جنگ و زندگی روزمره، ضرورت بیشتری پیدا کردهاند و بنابراین میتوانند به عنوان یک هدف شاخص در جنگ سایبری آینده مورد استفاده قرار بگیرند.
باتری این تلفنهای هوشمند نیرومند است، بنابراین، در صورت دستکاری آنها، پیامدهای شدیدی وجود خواهد داشت. اگر هکرها بتوانند همان طور که در قضیه پیجرهای انفجاری در لبنان دیده شد و مواد منفجره جاسازی شده در این دستگاهها، از راه دور فعال شدند، اقدام مشابه را در تلفنهای هوشمند و سایر دستگاههای امروزی انجام دهند، به تخریب و صدماتی فکر کنید که ممکن است به بار بیاورند.
تعریف جدید برای حفاظت امنیتی
این اتفاق خاص، لزوم حفاظت از سیستمهای فیزیکی موجود در دستگاههای ارتباطی علاوه بر حفاظت از اطلاعات را بارز کرد. اگرچه امنیت سایبری معمول، حفاظت از شبکهها، اطلاعات و حریم خصوصی بوده است، اما اکنون برای بسیاری روشن شده است که سطح بعدی حفاظت امنیتی، محافظت در برابر صدمات فیزیکی است که میتواند از طریق فعالیتهای سایبری وارد شود. دیگر مرز واضحی میان دنیای واقعی و مجازی وجود ندارد و جنایت روز سه شنبه در لبنان، ممکن است اولین هشدار درباره تهدیدهای ترکیبی مرگبار باشد.
انفجار پیجرها در لبنان، درک عمیقی از فناوری، تحول و همچنین تحولات آتی فراهم میکند. تا همین اواخر، مفهوم جنگ سایبری با سطوح نسبتا اندک تخریب برای دستیابی به اهداف حرکتی با ماهیت غیرحساس مرتبط بود که عمدتا شامل جاسوسی و سرقت داده یا اختلال در زیرساخت همراه بود. با این حال، توانایی حملات سایبری که قادر به ایجاد آسیب فیزیکی هستند، کاملا سطح متفاوتی دارد. با این نوع درگیری یا «جنگ» که در آن، مرزهای میان فضای شبکه رایانهای و فضای نبرد فیزیکی مورد بحث است، پیچیدگی جدید برای استراتژیستها و سیاستمداران، مورد دومی است. نگران نباشید، تهدیدهای موجود در دنیای دیجیتال دیگر مانند گذشته مجازی نیستند و میتوانند تاثیرهای لحظهای در دنیای واقعی ایجاد کنند.
همچنین، لازم است درک شود اشکال قبلی تجهیزات ارتباطی مانند پیجرها که برای همه نسبتا قدیمیتر هستند، کاملا آسیبپذیر هستند. در بیشتر بحثهای امنیت سایبری، شنیدن درباره حفاظت از سیستمهای پیچیده جدید بسیار رایج است. اما در جنایت اخیر، میبینیم که سیستمهای بسیار قدیمی اما مسلح شده، برای انجام این حمله استفاده شده اند که کارآمدی تروریستهای سایبری یا هکرها را نشان میدهد که موفق شده اند به چنین سیستم قدیمی رسوخ کنند.
اکنون، وقتی به استفاده از پیجرها به عنوان یک دستگاه پراستفاده در دهههای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ فکر میکنیم، این نکته را هم باید یادآور شد که چنین دستگاههای ابتدایی میتوانند به عنوان سلاحهای قدرتمند در طول یک جنگ استفاده شوند. استفاده از چنین سیستمهای ابتدایی، راهی برای اجتناب از جلب توجه در جنگ سایبری پیچیده بود اما حزب الله، با این اقدام، در دامی افتاد که برای او پهن شده بود.
تهدیدی مخربتر از هک و جاسوسی
جدا از مسئله تلفات جانی و خسارات دیگر، انفجار پیجرها به مسئله بزرگتری در خصوص جنگ سایبری اشاره دارد. استفاده از پیجرها به عنوان دستگاههای انفجاری چه معنایی برای سیستمهایی دارد که در دوران مدرنتر استفاده میشوند و بسیار پیشرفتهتر هستند. تلفنهای هوشمند، پهپادها و دستگاههای اینترنت اشیا، بخشی از جامعه امروزی و مردم عادی هستند. همه این فناوریها اگر مورد حمله قرار بگیرند ممکن است تلفات و فجایع بزرگتری به بار بیاورند.
حادثه پیجر نشان میدهد که تهدیدها در فضای حملات سایبری-فیزیکی، از آنچه قبلا تصور میرفت، متنوعتر هستند. همچنین در دورانی که به نظر میرسد همه ساختار مرتبط هستند، تاثیر خرابی دستگاههای ارتباطی نه تنها برای ارتش، بلکه برای مردم بی دفاع هم میتوانند مرگبار باشد.
بر اساس گزارش مدرن دیپلماسی، انفجار پیجرها در لبنان، سرآغاز دوران جدیدی از جنگها است و نشان میدهد چطور جنگ سایبری میتواند به اتفاقی مرگبار و مخربتر از هک و جاسوسی تبدیل شود. در حالی که فضای جنگ میان فضای سایبری و میدانهای نبرد فیزیکی کمرنگ و کمرنگتر میشود، پیامدها برای امنیت، تاکتیکهای نظامی و شهروندان یک کشور، ملموستر خواهد شد. مفاهیمی که پس از این جنایت باید بازنگری شوند، مسائل امنیت سایبری نیستند بلکه مسائل امنیت مردم در دنیایی است که همه چیز آنلاین و به یکدیگر متصل است.