ترامپ در مورد جنگ در اروپای شرقی تقریباً به همان روشی صحبت میکند که هریس درباره جنگ در خاورمیانه صحبت میکند؛ برآورد واشنگتنپست آن است که هر دو این کاندیداها درباره جنگ خاورمیانه و اوکراین معتقدند: «منافع ایالات متحده در توقف جنگی است که یک متحد آمریکا در آن دخالت دارد، نه در دستیابی متحد آمریکا به اهداف جنگی خود.»
با وجود اختلافنظرهای کامالا هریس و دونالد ترامپ بر سر موضوعات مبتلابه حوزههای سیاست داخلی و سیاست خارجی آمریکا، به نظر میرسد هر دو کاندیدای انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴ ایالات متحده، درباره پایان جنگهای متحدین آمریکا در جهان دیدگاه واحدی دارند و مایلاند در صورت ورود به کاخ سفید جنگهای خاورمیانه و اوکراین در کوتاهترین زمان ممکن به پایان برسد.
کمتر از یک ماه تا برگزاری بزرگترین رویداد انتخاباتی جهان در سال ۲۰۲۴ باقی مانده و قرار است در ۵ نوامبر (۱۵ آبانماه) تکلیف کاندیدای برتر انتخابات آمریکا در رقابت میان کامالا هریس از حزب دموکرات و دونالد ترامپ از حزب جمهوریخواه مشخص شود. به همین مناسبت، روزنامه واشنگتنپست در گزارشی به ارزیابی دیدگاههای هر یک از این کاندیداها در قبال دو جنگ بزرگی که یکی در منطقه خاورمیانه و دیگری در اروپا در جریان است پرداخته و تاکید میکند هریس و ترامپ سیاستی بهاصطلاح آینهوار در قبال جنگهای اسرائیل و اوکراین پیشه کردهاند. بهطوریکه برای هریس به ثمر رساندن مذاکرات آتشبس اسرائیل با گروههای مقاومت و برای ترامپ گفتوگو با اوکراین، به منظور پایان دادن به درگیری با روسیه، هدف غایی است.
جای پای آمریکا در منازعات بزرگ جهانی
زمانی که صحبت از جنگهای خاورمیانه و اروپا به میان میآید، شاهد حضور غیابی ایالات متحده در این جنگها هستیم؛ جنگهایی که به سبب استفاده از تسلیحات و جنگافزارهای آمریکایی جای پای واشنگتن در آنها مشهود است. شاید با تکیه بر همین پتانسیل باشد که هریس و ترامپ بر آناند تا با تحت فشار قرار دادن هر کدام از همپیمانان آمریکا، شعله جنگهایی را که در حال به میان کشیدن پای بازیگران منطقهای و فرامنطقهای دیگر در میانه منازعات آنهاست خاموش کنند؛ به دلیل نقش کلیدی و تاثیرگذاری ایالات متحده بر مقامات اسرائیلی و اوکراینی، این کاندیداهای انتخاباتی معتقدند میتوان با اعمال فشار بر نتانیاهو و زلنسکی کوشید تا علاوه بر پایان جنگ، مالیات شهروندان آمریکایی بیش از این صرف مواردی نشود که هیچ دستاوردی برای آنها ندارد- این سیاست بیش از همه از زبان دونالد ترامپ در میتینگهای انتخاباتی با طرفدارانش بیان شده است. نامزد جمهوریخواهان در انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده پیشتر نیز ادعا کرده بود در صورت بازگشت به قدرت، قادر خواهد بود بهسرعت به درگیری در اوکراین پایان دهد و در بیان جزئیات این اقدام تنها به ذکر کلیات اکتفا کرده است.
وعدههایی از جنس صلح و آتشبس
اما چرا سیاستهای این کاندیداهای انتخاباتی در موضوع جنگ، برای رأیدهندگان آمریکایی تا این حد جذاب شده است؟ در بیان دلایل این رویکرد شاید بتوان چنین توضیح داد که ورود هر یک از این کاندیداها به مقولههایی چون صلح، آتشبس یا توقف جنگ نشان میدهد هیات حاکمه دو حزب بزرگ آمریکا تمایل چندانی به بازیگری و بازیسازی در منازعات فعلی جهان ندارند و ترجیح میدهند مداخلاتشان در امور جهانی را به شیوه دیگری پیگیری کنند؛ به عنوان مثال کامالا هریس که در جریان میتینگهای انتخاباتی مخالفت خود را با جریان شهرکسازی اسرائیل بیان کرده است در خصوص جنگ اسرائیل و حماس، ضمن محکوم کردن حمله حماس به اسرائیل در هفتم اکتبر و انتقاد از اسرائیل به خاطر کشتن مردم بیگناه غزه، در تنها مناظره انتخاباتی خود با ترامپ اینطور میگوید: «آنچه میدانیم این است که این جنگ باید پایان یابد. باید فوراً پایان یابد و راهی که به پایان خواهد رسید این است که ما به توافق آتشبس نیاز داریم و گروگانها باید بیرون بروند، بنابراین ما به کار شبانه روزی برای دستیابی به آن ادامه خواهیم داد.»
این یک پاسخ کلی و غیرمشخص بود، اما اصل موضعگیری هریس به اندازه کافی روشن است: «اسرائیل باید با حماس معامله کند. شروط معامله موضوع بعدی است؛ اصل، آتشبسی است که آمریکا میخواهد بهسرعت به دست آید.» گرچه پس از بیان این سخنان هریس، ترامپ تلاش کرد نشان دهد موضع متفاوتی نسبت به مقوله جنگ- بهویژه آنچه در اوکراین در جریان است- دارد اما میتوان چنین برداشت کرد که شخص او نیز در زمان بیان دیدگاهایش درباره جنگ اوکراین، سیاست بهاصطلاح «آینهوار»ی از سیاست رقیب انتخاباتی خود دارد؛ آنچنانکه اظهار میکند: «من میخواهم جنگ متوقف شود. من میخواهم زندگی را نجات دهم.» او که در تلاش است نشان دهد به دلایل بشردوستانه بر پایان جنگ تاکید میکند، در مقابل پرسش مجری مناظره انتخاباتی با هریس که سوال کرد: «آیا معتقدید پیروزی اوکراین در این جنگ به نفع ایالات متحده است؟ بله یا خیر.» خاطرنشان میکند: «من فکر میکنم این به نفع ایالات متحده است که این جنگ را به پایان برساند. زیرا ما باید جلو نابودی همه این زندگیهای انسانی را بگیریم.» واشنگتنپست در این گزارش همچنان بر این موضوع تاکید دارد که ترامپ درباره جنگ در اروپای شرقی تقریباً به همان روشی صحبت میکند که هریس در مورد جنگ در خاورمیانه صحبت میکند؛ برآورد این روزنامه چنین است که هر دو این کاندیداها در مورد جنگ خاورمیانه و اوکراین معتقدند: «منافع ایالات متحده در توقف جنگی است که یک متحد آمریکا در آن دخالت دارد- نه در دستیابی متحد آمریکا به اهداف جنگی خود.»
برگ برندهای از جنس پول و تسلیحات
همانطور که اشاره شد، نه هریس و نه ترامپ، هیچکدام درباره اهرمی که بر پایه آن به دنبال توقف درگیریهای خاورمیانه و اروپا هستند اظهارنظر نکردهاند اما به نظر میرسد ترامپ ظاهراً از جریان تسلیحات آمریکا به عنوان اهرم فشار بر زلنسکی استفاده خواهد کرد. رئیسجمهور سابق آمریکا چندی پیش گفتوگویی با فاکسنیوز، شبکه تلویزیونی حامی حزب جمهوریخواه، انجام داد و در آن با تاکید بر مذاکرات پیشین خود با رئیسجمهور فعلی اوکراین گفت: «من به زلنسکی گفتم شما باید یک توافق بکنید.» او در گفتوگپ با این شبکه پرمخاطب آمریکایی خاطرنشان کرد: «اگر مجبور باشیم، به [اوکراین] بیشتر از آنچه قبلاً دریافت کرده است میدهیم [تا این جنگ متوقف شود].»
در همین زمینه شایان ذکر است، هرچند هر دو کاندیدای انتخابات ریاستجمهوری آمریکا تمایل خود را به پایان دادن به بزرگترین منازعات حال حاضر نظام بینالملل پنهان نمیکنند، به نظر میرسد سیاست یکی بر ارائه بودجه بیشتر (ترامپ در جنگ اوکراین) و دیگری کاهش و به دنبال آن قطع صادرات سلاح (هریس در رابطه با اسرائیل) باشد؛ اطرافیان معاون فعلی رئیسجمهور آمریکا میگویند احتمالاً هریس نسبت به بایدن موضع سختگیرانهتری در قبال اسرائیل اتخاذ خواهد کرد؛ ترامپ نیز ممکن است سعی کند به روشی مشابه اوکراین را پای میز مذاکره بکشاند. او که سیاستی واقعگرایانه دارد احتمالاً جنگ اوکراین را کمتر از جنگ اسرائیل میبیند و به طور غریزی بیشتر با اسرائیل محافظهکار و ملیگرا همسو میشود؛ ترامپ در آخرین مناظره خود با هریس به سلاحهای هستهای روسیه و هزینههای جنگ برای ایالات متحده اشاره کرده بود. این در حالی است که هریس لیبرال احتمالاً شکست روسیه را یک امر ایدئولوژیک تلقی میکند و ائتلاف او حاوی رأیدهندگان زیادی است که از رنج فلسطینیان خشمگین هستند.
واشنگتنپست در خاتمه گزارش خود نیز اشاره میکند، دورانی که ایالات متحده یک حزب شاهین و یک حزب کبوتر داشت گذشته است و ما هماکنون در جهانی زندگی میکنیم که دونالد ترامپ و کامالا هریس در مقام کاندیداهای اصلی انتخابات ۲۰۲۴ ریاستجمهوری آمریکا سیاستهای خود را به این صورت تنظیم خواهند کرد که «در یک جای جهان برای فشار بر نیروهای ضدآمریکایی کاری انجام دهیم و در یک جا درصدد مصالحه با آنها برآییم.»