بررسی نقاط قوت و ضعف بی‌نظیرترین جاذبه گردشگری جهان

از جمله دیدنی‌های کرمان، کویر شهداد و سرزمین افسانه‌ای اعجاب‌انگیز کلوت‌هاست. بی‌تردید تماشای کلوت‌ها هر انسان بی‌تفاوتی را به شگفتی وا می‌دارد.
سرزمینی که گویی هزاران معمار خبره در طول سال‌ها و قرون متمادی با دقیق‌ترین ابزار و امکانات مهندسی به ساختن این مجموعه گران‌بها پرداخته‌اند.
دکتر پرویز کردوانی درباره چگونگی پیدایش کلوت‌ها معتقد است که این بناهای افسانه‌ای بر اثر فرسایش آبی و بادی به‌وجود آمده و شامل شیارهای طولی عمیق هستند که به‌صورت رشته دالان‌های تقریباً موازی در جهت شمال باختری جنوب خاوری کشیده شده‌اند.
به گزارش کلوت‌ها در نوع خود در دنیا بی‌نظیر هستند، به عبارت دیگر در هیچ یک از بیابان‌های دنیا چنین منظره‌ای دیده نمی‌شود.
تقریبا در سراسر این منطقه‌ وسیع حتی یک گیاه هم وجود ندارد. قسمت‌های مرکزی این دشت به کلی فاقد حیات است. یعنی هیچ موجود زنده ریز یا درشت و حتی باکتری در آن وجود ندارد.
در فرسایش آبی و بادی شدید زمین‌های قسمت‌هایی از رود آنچنان شسته شده که به صورت پله پله درآمده و از دور شبیه شهری با ساختمان‌های چندین طبقه است.
از پایان شهریورماه، فصل سفر به این منطقه گردشگری شروع شده، در این گزارش به بررسی میزان آمادگی شهداد برای میزبانی گردشگران پرداخته ایم.

زیرساخت‌های گردشگری لوت مطلوب است
معین افضلی کارشناس حوزه کویر با اشاره به زیرساخت‌ها و اقامتگاه‌های بوم‌گردی اظهار کرد: زیرساخت‌های گردشگری لوت(بخش شهداد) نسبت به سایر زیرساخت‌های آن مطلوب‌تر است.
وی از برگزاری مسابقات ماراتن در کویر لوت سخن به میان آورد و گفت: در این ماراتن ۶۰۰ دونده شرکت می‌کنند که حداقل ۴۰۰ نفر همراهی دارند. بنابراین حدود ۱۰۰۰ نفر در اقامتگاه‌های بوم‌گردی اسکان داده شده‌اند.
تفضلی گفت: در ظرفیت اقامتگاه‌ها عالی نیستیم اما پذیرایی ۱۰۰۰ نفر خوب است.
به گفته این کارشناس حوزه کویر، خوشبختانه اداره کل راهداری آسفالت جاده کرمان – شهداد از محدوده سیرچ را در دست اجرا دارد اما در سایر زیرساخت‌ها مانند بهداشت، اینترنت و آنتن‌دهی موبایل(در برخی نقاط) نیاز به توجه بیشتری دارند.
به اعتقاد وی، شهداد که بزرگترین بخش کشور است، اما امکانات نیروی انسانی و دولتی آن نسبت به سایر بخش‌ها ضعیف‌تر است.

لزوم ساماندهی آفرودسواران
محمدحسین تجلی معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان نیز درباره اینکه آیا مسیری برای آفرودسواران در کویر لوت مشخص شده تا به کلوت‌ها آسیب نرسانند؟ به خبرنگار ما گفت: دو سال پیش مصوبه‌ای در زمینه ساماندهی آفرودسوارن و تورهای آفرود از وزارت میراث فرهنگی به استان ابلاغ شده است.
به گفته وی، کانون اتومبیلرانی، ایرانگردی و جهانگردی اقداماتی در این زمینه انجام داده و آموزش‌هایی در خصوص چگونگی وارد شدن به کویر و استفاده از کویر در دستور کار دارد و تاکنون به تعدادی آموزش داده‌اند.
به گفته تجلی، متاسفانه عده‌ای خود را مالک کویر می‌دانند و باوجود برخوردهای میراث فرهنگی با آنها، اما همچنان غیرمسئولانه در کویر فعالیت می‌کنند و باید بدانید که کویر لوت میراث جهانی است و باید حفظ شود اما برخی برای کاسبی و تفریح بدون هماهنگی و رعایت دستوالعمل‌ها به کویر می‌آیند و در برخی اوقات دچار حادثه نیز می‌شوند ولی باید جلوی این افراد گرفته شود.

وی با تاکید برآنکه باید کویرنوردها ساماندهی شوند، اظهار کرد: میراث فرهنگی گیت ورودی به شهداد را احداث کرده و تقریبا سه چهارم کارهای زیرساختی آن انجام شده و امسال تکمیل می‌شود و اکنون اگر آب و برق آن تامین شود، بخش‌هایی از آن آماده بهره‌برداری است.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان کرمان افزود: کسانی که دارای مجوز هستند باید وارد کویر شوند تا آسیب به این میراث جهانی وارد نشود.
به گفته وی، تعدادی از سرویس‌های بهداشتی که در نظر گرفته شده در شهداد در حال ساخته شدن است، تعدادی سرویس بهداشتی از بخش خصوصی و عمومی در نظر گفته شده اما با توجه به حجم مسافری که به این منطقه سفر می‌کنند، این تعداد سرویس بهداشتی جوابگو نیست و باید در این زمینه کار شود.
تجلی ادامه داد: سرویس بهداشتی نیاز به آب و برق و محافظت دارد و این چالش بزرگی است بنابراین هر نقطه‌ای را نمی‌توانیم برای این مهم در نظر بگیریم.

بیابان جهانی لوت شهداد آماده میزبانی گردشگران است
به گفته مسئول نمایندگی میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهداد، این منطقه دارای جاذبه‌هایی چون بلندترین کلوت‌ها و نبکاها، تپه‌های شنی و بسیاری از جاذبه‌های دیگر است که آماده میزبانی از گردشگران این اثر طبیعی ثبت جهانی است.
حجت ابراهیمی‌زاده درباره گردشگری بیابان لوت شهداد گفت: در گردشگری این اثر طبیعی ثبت جهانی، برای آسانی بازدید گردشگران و از طرفی جلوگیری از مخاطرات حضور در مناطق ناشناخته، سهولت امدادرسانی، حفظ سرمایه‌های طبیعی و معنوی کویر، جلوگیری از گردشگری غیرمسئولانه و نگرانی‌های امنیتی به حیث مجاورت قسمت‌هایی از بیابان لوت با مرزهای شرقی تقسیم‌بندی‌هایی انجام شده است.
به گفته مسئول نمایندگی میراث‌فرهنگی لوت شهداد، نقشه‌های مرتبط با مسیرهای گردشگری به توالی زمان در حال تغییر است و نقشه فعلی به تصویب شورای امنیت کشور رسیده و در پهنه بیابان لوت هر سه استان کرمان، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان لازم‌الاجرا است.
وی افزود: با توجه به اینکه در تلاش هستیم تا جای ممکن همه جاذبه‌های لوت، تعریف شده در مسیر گردشگری در دسترس گردشگران قرار داشته باشد، مناطقی که در جغرافیای گردشگری لحاظ نشده نیاز به مهارت‌های خاص کویرنوردی دارد و حضور گردشگران بدون داشتن توانمندی لازم در این اماکن مخاطراتی برای‌شان حاصل می‌کند.
«برای حضور تورهای گردشگری در مناطق مجاز، نیاز به اخذ مجوزهای لازم از اداره کل میراث‌فرهنگی کرمان است و این حوزه به صورت مستمر توسط کارکنان این اداره‌کل و کویرنوردان همکار به منظور کشف جاذبه‌های جدید و امکان‌سنجی قرار گرفتن در مسیر گردشگری مجاز و جلوگیری از برگزاری تورهای غیرمجاز مورد پایش قرار گرفته، توصیه می‌شود گردشگران از ورود به مناطق خارج از محدوده تعریف شده خودداری کنند.» این مطلب بخش دیگری از گفته‌های ابراهیمی‌زاده به خبرنگار ما بود.
مسئول نمایندگی میراث‌فرهنگی شهداد در ادامه بیان کرد: به واسطه تغییرات در مسیر تردد به دلیل عوامل طبیعی بیابان لوت، حضور گردشگران بدون اخذ مجوز خطراتی داشته و گردشگران ضمن خودداری از ورود به مناطق ممنوعه، در مسیرهای مجاز با اخذ مجوز و به همراهی تور سفر کنند.
بیابان لوت شهداد با شگفتی‌های متعدد و جاذبه‌های بی نظیری چون بلندترین کلوت‌ها و نبکاها، تپه‌های شنی، رودشور، دره و تنگه زیبا، تورهای مهتاب‌نوردی و برگزاری گردشگری نجوم، آماده میزبانی و پذیرایی از گردشگران است.