تحول بنیادین در نظام آموزشی کشور با ظهور هوش مصنوعی

استفاده از هوش مصنوعی اکنون به حوزه خاصی محدود نمی‌شود و استفاده از این فناوری و آموزش آن می‌تواند یکی از مهم‌ترین دروس دانش آموزان باشد و در همین راستا رئیس‌جمهوری اخیرا اعلام کرده هوش مصنوعی یکی از سرفصل‌های آموزشی جدید برای معلمان است و در کارگروه‌های ویژه در حال بررسی چگونگی آموزش آن هستند.

تاریخچه توسعه هوش مصنوعی پر از فراز و نشیب بوده و در برهه‌هایی از زمان‌ علاقه و بودجه اختصاص داده شده به آن کاهش یافته است و بدون پافشاری دانشمندان، این فناوری هیچ‌گاه در وضعیت کنونی قرار نمی‌گرفت و بخش جدایی‌ناپذیری از زندگی روزمره ما نمی‌شد.

ماشین‌های دارای هوش مصنوعی قادرند حجم عظیمی از داده‌های به‌دست‌آمده از منابع مختلف را برای انجام طیف گسترده‌ای از وظایف، بررسی کرده و آنها را به کار ببرند. گسترش هوش مصنوعی دوگانگی‌های متعددی نظیر خطرات و فرصت‌ها، انسان و ماشین، محدودیت‌ها و توانمندسازها ایجاد کرده است بنابراین رگولاتورها باید با این موضوعات و عدم اطمینان برای ایجاد زیرساختی امن و ایمن برای توسعه هوش مصنوعی تعامل داشته باشند.

این فناوری یک هسته متمرکز دارد که برای عملیاتی شدن آن نیاز است در بخش‌های مختلف خود را نشان دهد به همین دلیل نمی‌توان آن را به حوزه خاصی محدود کرد. اگرچه این فناوری در حوزه‌های مختلفی پزشکی، علمی و غیره اما این روزها آموزش هوش مصنوعی به دانش‌آموزان یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که در حال حاضر در حوزه تربیت و پرورش مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.

گفته شده هوش مصنوعی نیز برای معلمان و حتی دانش‌آموزان، مسیری برای دستیابی به امکانات متعدد فراهم می‌کند و مزایای بسیاری مانند کاهش فشار کاری بر معلمان، افزایش سرعت در طراحی روش‌های تدریس یا تحلیل اطلاعات، شناسایی خلأهای آموزشی، ایجاد محتواهای چندرسانه‌ای جذاب‌تر و غنی کردن آموزش با سرعت بالاتر و سایر موارد دارد.  

سید ستار هاشمی- وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- اوایل پاییز سال گذشته گفته بود استفاده از هوش مصنوعی یکی از مهم‌ترین دروسی است که باید مدنظر قرار گرفته شود و پیوند ناگسستنی با ریاضیات و آمار دارد؛ بنابراین فارغ از اینکه دانش آموزان چه رشته‌ای را برای آینده شغلی خود انتخاب و دنبال می‌کنند بدانند که استفاده از ظرفیت هوش مصنوعی لاجرم اتفاق خواهد افتاد.  

در این راستا مسعود پزشکیان در جلسه شورای‌عالی فضای مجازی که اخیرا برگزار شد، بر اهمیت کاربرد هوش مصنوعی تأکید و اعلام کرد این فناوری یکی از سرفصل‌های آموزشی جدید برای معلمان است و در کارگروه‌های ویژه در حال بررسی چگونگی آموزش آن هستند.

به گفته وی به هر حال دنیا در حال تغییر است و هوش مصنوعی نیز کاربردهای خاص خود را دارد و باید برای حفظ فرهنگ و دغدغه‌های خود در دوره‌ ظهور هوش مصنوعی، برنامه داشته داشت. باید ساختاری تعریف و در این ساختار برنامه‌های خود از جمله نحوه استفاده از هوش مصنوعی را تعریف کرد. همچنین دانش‌آموزان می‌توانند از هوش مصنوعی استفاده کنند ولی باید در بستر ساختار موصوف، به آنها آموزش داده شود که چگونه از این ابزار به شکل بهینه استفاده کنند.    

به دلیل اینکه توسعه عدالت آموزشی از محورهای مهم دولت چهاردهم به شمار می‌رود، مسئولان از جمله معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش تأکید کرده است باید واحدهای آموزشی به تجهیزات حداقلی و به روز در خصوص هوش مصنوعی مجهز شوند و با توجه به تغییرات سریع تکنولوژی و ورود فناوری‌های جدید باید مستمراً تجهیزات هوش مصنوعی به روز باشند.

بنابراین لازم است باید فرهنگ استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی را در تمام سطوح آموزشی و اداری نهادینه شود تا همه از مزایای آن بهره‌مند شوند.