بازار ارز در محاصره اخبار سیاسی؟

شاخص‌های ارزی همچنان درحال رکوردشکنی هستند. به‌نظر می‌رسد اخبار سیاسی منفی منتشر شده در چند روز اخیر فشار افزایشی قابل توجهی را در بازار ایجاد کرده‌اند. اما در این میان باید اشاره کرد که نرخ ارز عمدتا در نیمه دوم سال صعودی است و بخشی از رشد قیمت‌های اخیر به عنوان روند طبیعی بازار ارز شناخته می‌شود.
بازار ارز تهران در روزهای اخیر شاهد رشد ارزش شاخص‌های خود بوده است. این رشد قیمت به‌صورتی است که شاخص‌ها درحال رکوردشکنی و پیشروی بر قله‌های تاریخی خود هستند. به عقیده بسیاری از تحلیلگران، مهم‌ترین عامل افزایشی شدن روند نرخ ارز تحولات سوریه است.

در روزهای اخیر نیروهای مسلح مخالف دولت بشار اسد توانستند دمشق پایتخت سوریه را به دست آورده و دولت پیشین این کشور را منحل کنند. برکناری دولت بشار اسد در سوریه می‌تواند تاثیرات پیچیده‌ای بر قیمت دلار در ایران داشته باشد. این تاثیرات به دلیل پیوندهای سیاسی، اقتصادی و استراتژیک میان دو کشور است. ایران طی دهه گذشته منابع مالی و نظامی قابل‌توجهی را برای حمایت از دولت بشار اسد و همچنین مقابله با گروهک‌های تروریستی در سوریه اختصاص داده است. این سرمایه‌گذاری‌ها با هدف حفظ یک متحد استراتژیک در منطقه و مقابله با نفوذ غرب و اسرائیل انجام شده است. پس از سقوط دولت اسد، احتمالا ایران نتواند سرمایه‌گذاری‌های خود را در سوریه بازیابی کند. از سوی دیگر سوریه برای ایران یک مسیر ترانزیتی مهم برای ارتباط با کشورهای منطقه‌ای و دسترسی به بازارهای بین‌المللی است.

برکناری دولت بشار اسد ممکن است به قطع روابط اقتصادی یا اختلال در مسیرهای ترانزیتی منجر شود. این اختلالات می‌تواند دسترسی ایران به ارزهای خارجی را محدود کرده و فشار بیشتری بر بازار ارز به وجود بیاورد و در نهایت باید اشاره کرد که بازار ارز ایران به‌شدت تحت تاثیر انتظارات و اخبار سیاسی است. هرگونه تغییر عمده در وضعیت متحدان استراتژیک ایران می‌تواند انتظارات منفی در بازار ایجاد کند. برکناری دولت اسد ممکن است به عنوان یک ریسک برای سیاست‌های منطقه‌ای ایران تلقی شود و منجر به کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران به آینده اقتصادی کشور شود.

این کاهش اعتماد معمولا باعث افزایش تقاضا برای دلار و کاهش ارزش ریال می‌شود. اما علاوه بر موارد ذکر شده بررسی روند بازار ارز در سال‌های پیشین گویای آن است که به‌طور کلی نیمه دوم سال دامنه نوسانات نرخ ارز بزرگ‌تر می‌شود. عوامل گوناگونی مانند افزایش مخارج دولت، کاهش درآمد‌های ارزی ناشی از صادرات محصولات کشاورزی، افزایش تقاضای واردکنندگان و افزایش تعداد متقاضیان خرد زمینه‌ساز رشد قیمت ارز در نیمه دوم سال می‌شوند.

درنتیجه می‌توان گفت که عوامل سیاسی و برخی عوامل اقتصادی دست‌به‌دست هم داده تا نرخ ارز در قله‌ تاریخی قرار بگیرد. دیروز دوشنبه ۱۹ آذر روند نرخ شاخص‌های ارزی در معاملات غیررسمی افزایشی بود. هر برگ اسکناس دلار آزاد که در معاملات بازار روز یکشنبه در رقم ۷۲ هزار تومان معامله می‌شد در بازار روز گذشته رشد ۱۰۰ تومانی دیگری را نیز تجربه کرد و به رقم ۷۲ هزار و ۱۰۰ تومان رسید. یورو آزاد نیز با رشد ۲۰۰تومانی در رقم ۷۶ هزار و ۵۰۰ تومان معامله شد.